Sau thời gian triển khai dự án sàng lọc, phát hiện và quản lý điều trị bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường tại 143 trạm y tế của 4 huyện Đông Hưng, Quỳnh Phụ, Thái Thụy, Tiền Hải do Quỹ Thiện Tâm, Tập đoàn Vingroup tài trợ, đến nay, từ nguồn kinh phí địa phương, các trạm y tế của 4 huyện, thành phố còn lại cũng đã thực hiện mô hình này, đạt được kết quả tích cực. Bà Phạm Thị Duyên, Phó Trưởng khoa Phòng, chống bệnh không lây nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Qua thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, tính đến hết ngày 31/3, tổng số bệnh nhân tăng huyết áp phát hiện được ở tuyến xã gần 95.580 người, trong đó riêng quý I/2025 hơn 1.300 người. Số bệnh nhân đang được quản lý điều trị tại tuyến y tế xã hơn 4.600 người; tuyến tỉnh là 600 người và tuyến huyện hơn 3.500 người. Khi tham gia mô hình, nhân viên y tế các trạm được hướng dẫn, tập huấn về công tác truyền thông, cách phát hiện bệnh tăng huyết áp, các yếu tố nguy cơ của bệnh tăng huyết áp và việc thực hiện quản lý người bệnh tăng huyết áp... Việc triển khai quản lý, điều trị bệnh tăng huyết áp tại trạm giúp cán bộ, nhân viên y tế nắm bắt, quản lý những người bị tăng huyết áp tại địa phương, từ đó tư vấn, hướng dẫn các biện pháp điều trị, giảm biến chứng của bệnh.

Bệnh tăng huyết áp được ví như “kẻ giết người thầm lặng” bởi các triệu chứng âm thầm. Nhiều bệnh nhân khi được phát hiện đã ở giai đoạn muộn, kéo theo những biến chứng nguy hiểm tới sức khỏe. Ông Hoàng Khắc Gia, hơn 60 tuổi đột ngột chảy máu mũi với lượng nhiều. Gia đình đã nhanh chóng đưa ông đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán ông bị chảy máu mũi, một trong những nguyên nhân là do tăng huyết áp. Ông Gia cho biết: Tôi không nghĩ mình bị tăng huyết áp nên cũng không thường xuyên đo huyết áp. Đến khi máu mũi chảy nhiều mới biết mình bị bệnh. Tôi sẽ điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh những biến chứng nặng có thể xảy ra.

Chảy máu mũi là một trong những dấu hiệu của bệnh huyết áp cao ở giai đoạn đầu. Bên cạnh đó, người bị tăng huyết áp còn có các triệu chứng như: huyết áp trên mức 180/110mmHg, kèm theo nhức đầu; xuất hiện vệt máu bên trong mắt; tê hoặc ngứa râm ran ở các chi. Bệnh có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, suy thận, đột quỵ... Nhằm hạn chế gánh nặng bệnh tật từ bệnh tăng huyết áp, năm 2025, ngành y tế triển khai nhiều hoạt động, trong đó dự kiến tháng 5 - 6/2025 tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ bệnh nhân tăng huyết áp, triển khai đo huyết áp cho bệnh nhân tại một số cơ sở y tế và tổ chức hội thảo khoa học Hypertour. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp với trung tâm y tế các huyện: Hưng Hà, Kiến Xương, Vũ Thư và Trung tâm Y tế thành phố Thái Bình tổ chức khám sàng lọc một số bệnh không lây nhiễm, trong đó có bệnh tăng huyết áp cho người dân từ 40 tuổi trở lên với số lượng khoảng 200 người/xã.

Bà Phạm Thị Duyên, Phó Trưởng khoa Phòng, chống bệnh không lây nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết thêm: Nếu không có các biện pháp phòng bệnh tăng huyết áp sẽ là gánh nặng lớn cho ngành y tế nói riêng, xã hội nói chung. Người dân nên đi khám sức khỏe định kỳ, trường hợp trên 40 tuổi có nguy cơ mắc cao hơn thì cần sàng lọc đo huyết áp 3 - 6 tháng/lần. Bệnh tăng huyết áp có thể phòng bệnh được khi có chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh, hợp lý như: giảm muối, hạn chế ăn mặn; nên ăn nhiều rau quả; hạn chế sử dụng rượu, bia, bỏ thuốc lá, thuốc lào; giảm đồ ăn chứa nhiều chất béo. Đối với người bệnh đang sử dụng thuốc tăng huyết áp phải sử dụng thuốc đúng, đủ theo khuyến cáo của thầy thuốc nhằm hạn chế những biến chứng có thể xảy ra.

Tăng huyết áp là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh đột quỵ. (Trong ảnh: Bệnh nhân đột quỵ điều trị tại Bệnh viện Phục hồi chức năng Thái Bình)

Hoàng Lanh